europejski kodeks dobrej administracji 2007, Wszystko i nic
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
EUROPEJSKI KODEKS
DOBREJ ADMINISTRACJI
(wprowadzenie, tekst i komentarz o zastosowaniu
kodeksu w warunkach polskich procedur
administracyjnych)
Wydanie VI
Jerzy ÅšwiÄ…tkiewicz
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
Warszawa, marzec 2007 r.
TÅ‚umaczenie podstawowe:
Biuro Tłumaczeń LIDEX – Warszawa
Wydanie VI poprawione i zaktualizowane
według stanu prawnego na dzień 1 marca 2007 r.
Copyright by
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
Warszawa 2007
ISSN 0860-8334
Adres Redakcji
Biuro RPO
00-090 Warszawa, Al. Solidarności 77
tel. centr. (022) 551-77-00; fax (022) 827-64-53
Oddano do składu w marcu 2007 r.
Podpisano do druku w marcu 2007 r.
Skład komputerowy i druk:
Agencja Reklamowo-Wydawnicza Arkadiusz Grzegorczyk
www.grzeg.com.pl
SPIS TREÅšCI
Prawo do dobrej administracji – Andrzej Zoll ............................... 5
I. Wprowadzenie do zagadnienia ................................................ 7
II. WyciÄ…g z Karty Podstawowych Praw Unii Europejskiej ............ 14
III. Tekst i komentarz ................................................................. 15
Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej (KDA)
Przepisy ogólne – Art. 1 ............................................................... 15
Podmiotowy zakres obowiązywania – Art. 2 ................................. 15
Rzeczowy zakres obowiązywania – Art. 3 ..................................... 16
Zasada praworządności – Art. 4 ................................................. 19
Zasada niedyskryminowania – Art. 5 .......................................... 21
Zasada proporcjonalności – Art. 6 .............................................. 23
Zakaz nadużywania uprawnień – Art. 7 ...................................... 25
Zasada bezstronności i niezależności – Art. 8 ............................. 25
Zasada obiektywności – Art. 9 .................................................... 27
Oczekiwania prawnie uzasadnione oraz konsekwentne
działanie i doradztwo – Art. 10 ................................................... 27
Zasada uczciwości – Art. 11 ....................................................... 28
Zasada uprzejmości – Art. 12 ..................................................... 28
Zasada odpowiadania na pisma
w języku obywatela – Art. 13 ...................................................... 30
Potwierdzenie odbioru i podanie nazwiska
właściwego urzędnika – Art. 14 .................................................. 30
Zobowiązanie do przekazania sprawy do właściwej
jednostki organizacyjnej instytucji – Art. 15 ............................... 31
4
Prawo wysłuchania i złożenia oświadczeń – Art. 16 .................... 32
Stosowny termin podjęcia decyzji – Art. 17 ................................. 33
Obowiązek uzasadnienia decyzji – Art. 18 .................................. 34
Informacja o możliwościach odwołania – Art. 19 ......................... 34
Powiadomienie o wydanej decyzji – Art. 20 ................................. 36
Ochrona danych – Art. 21 .......................................................... 36
Wnioski o udzielenie informacji – Art. 22 .................................... 37
Wnioski o umożliwienie dostępu
do publicznych dokumentów – Art. 23 ....................................... 39
Prowadzenie rejestrów – Art. 24 ................................................. 39
Informacja o Kodeksie – Art. 25 .................................................. 39
Prawo złożenia skargi do Europejskiego
Rzecznika Praw Obywatelskich – Art. 26 .................................... 40
Kontrola stosowania postanowień Kodeksu – Art. 27 ................... 41
IV. Wykaz ustaw, do których odwoływano się
w tekście Komentarza .......................................................... 42
V. Objaśnienie skrótów ............................................................. 43
*
PoczynajÄ…c od trzeciego wydania Europejskiego Kodeksu Dobrej Ad-
ministracji uwzględniono uściślenia tłumaczenia jego tekstu dokonane
między innymi przez porównanie wersji językowej niemieckiej i angiel-
skiej, a ostatnio – polskiej wersji opracowanej przez Biuro Europejskie-
go Rzecznika Praw Obywatelskich.
Zaktualizowano również oznaczenia numerów Dzienników Ustaw,
w których w międzyczasie ogłoszono teksty jednolite niektórych polskich
ustaw, powoływanych w komentarzu. Tekst komentarza uzupełniono
również tezami nowszych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Uzupełnienie tekstu oraz przeredagowanie niektórych zdań powinno
przyczynić się do większej komunikatywności i przydatności publikacji.
Wyczerpanie poprzednich wydań skłoniło Biuro Rzecznika Praw
Obywatelskich do VI wydania.
Warszawa, marzec 2007 roku
Prawo do dobrej administracji
(przedmowa do I wydania Rzecznika Praw Obywatelskich IV kadencji)
Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej przyjęta w grudniu
2000 r. w Nicei umieściła w katalogu zawartych w niej praw prawo
do dobrej administracji (art. 41). Oznacza to, że prawem i to podstawo-
wym obywatela Unii Europejskiej jest domaganie się od organów i in-
stytucji Unii bezstronnego zgodnego z prawem rozpatrzenia, bez zbęd-
nej zwłoki, sprawy wniesionej do danego organu lub instytucji. Prawu
temu towarzyszy obowiązek organów i instytucji, a także wszystkich
zatrudnionych w nich funkcjonariuszy, właściwego, zgodnego z pra-
wem obywatela załatwienia sprawy. Jeżeli w wyniku działań admini-
stracji wnoszący sprawę poniósł szkodę, to przysługuje mu roszczenie
o odszkodowanie.
Można byłoby powiedzieć, że jest to zupełnie oczywiste. Tak, to po-
winno być oczywiste, ale dopóki pomiędzy powinnością i rzeczywisto-
ścią zachodzi znaczna różnica, to jest konieczne stałe przypominanie
administracji jej obowiązków i uświadamianie obywatelom ich praw.
Inicjatorem opracowania Kodeksu Dobrej Administracji był Roy Perry,
deputowany do Parlamentu Europejskiego. Kodeks został opracowany
przez Jacoba Södermanna ombudsmana Unii Europejskiej, Parlament
Europejski zalecił we wrześniu 2001 r. stosowanie Kodeksu w organach
i instytucjach Unii. Można jednak traktować Kodeks Dobrej Administracji
jako zbiór standardów przydatnych także poza granicami Unii do oceny
funkcjonowania administracji.
Nie ma żadnych powodów przemawiających przeciwko uznaniu stan-
dardów zawartych w Kodeksie za przydatne do wyznaczania obowiąz-
ków polskiej administracji, za przydatne do interpretacji zarówno prawa
materialnego, jak i procesowego. Ma to znaczenie dla przystosowania
codziennych kontaktów obywatela z urzędem do wymogów stawianych
w Unii Europejskiej. Trudno zaprzeczyć, że na tym polu mamy nieco do
zrobienia.
Mając to na uwadze, po porozumieniu się z Jacobem Södermannem,
dokonaliśmy w Biurze RPO tłumaczenia tekstu Kodeksu i komentarzem
opatrzył go dr hab. Jerzy Świątkiewicz – Zastępca Rzecznika Praw Oby-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]