eu parlament, WROCŁAW, IV ROK, Prawo sanitarno-żywnościowe
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Parlament Europejski
Parlament Europejski: głos obywateli w Europie
2
Parlament Europejski a demokratyzacja Unii Europejskiej
3
jako przedstawiciele narodów państw Unii
5
Skład Parlamentu
5
Ogólne zasady wyborów
5
Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego w Polsce
6
Organizacja wewnętrzna Parlamentu Europejskiego
9
Siedziba Parlamentu
9
Przewodniczący, Prezydium, Konferencja Przewodniczących
9
Komisje parlamentarne
9
Grupy polityczne
11
Sekretariat Parlamentu
11
Obrady Parlamentu
11
Rola polityczna i uprawnienia Parlamentu Europejskiego
1
13
Uprawnienia prawodawcze
13
Uprawnienia budżetowe
15
Uprawnienia kontrolne
16
Szczególna rola w zakresie ochrony praw człowieka
17
O b y w a t e l s t w o U n i i E u r o p e j s k i e j : p r a w a o b y w a t e l s k i e w E u r o p i e
1
19
5
5
6
9
9
9
11
11
11
13
15
16
17
Posłowie do Parlamentu Europejskiego
Parlament Europejski
Parlament Europejski:
głos obywateli w Europie
ich przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego.
W naszym kraju zostanie wybranych 50 posłów do
Parlamentu.
Parlament Europejski ma znaczącą
pozycję w systemie instytucjonalnym
Unii Europejskiej. Uczestniczy w pro-
cesie stanowienia prawodawstwa
Unii. Parlament Europejski ma także
rozbudowane kompetencje w zakresie
szeroko rozumianej kontroli demokratycznej insty-
tucji Unii, w szczególności Komisji Europejskiej.
Obywatele Unii Europejskiej poprzez wybra-
nych przez siebie przedstawicieli w Parlamencie
Europejskim mają więc wpływ na przebieg procesu
przygotowywania i podejmowania decyzji przez
instytucje Unii. Dzięki wybranym przez siebie
posłom do Parlamentu Europejskiego również oby-
watele polscy mogą wpływać na decyzje instytucji
Unii Europejskiej.
Parlament Europejski jest złożony z przedstawi-
cieli narodów państw Unii Europejskiej. Członkowie
Parlamentu – posłowie – są wybierani przez
obywateli Unii w powszech-
nych wyborach bezpośrednich.
Najbliższe, siódme, wybory
do Parlamentu Europejskiego
odbędą się w państwach człon-
kowskich od 4 do 7 czerwca 2009
roku. W Unii liczącej 27 państw
członkowskich, zamieszkałej
przez prawie 500 milionów obywateli, zostanie
wybranych 736 posłów do Parlamentu. W Polsce
wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się
7 czerwca 2009 roku. Obywatele polscy – jako oby-
watele Unii – po raz drugi będą mogli wybrać swo-
Wybory do
Parlamentu
Europejskiego
odbędą się
w Polsce
7 czerwca
2009 roku
2
Członkowie
Parlamentu
Europejskiego są
wybierani przez
obywateli Unii
w powszechnych
wyborach bezpo-
średnich
Parlament Europejski a demokratyzacja Unii Europejskiej
PARLAMENT EUROPEJSKI
A DEMOKRATYZACJA
UNII EUROPEJSKIEJ
ność zainicjowania działań na
rzecz włączenia obywateli w pro-
ces przygotowywania i podej-
mowania decyzji przez instytucje
wspólnotowe – działania, których
ostatecznym celem miała być
„demokratyzacja życia” Wspólnot
Europejskich (Unii Europejskiej).
Proces włączania obywateli
w realizację projektu europej-
skiego był realizowany przez państwa członkow-
skie – podobnie jak cały proces integracji euro-
pejskiej – metodą małych kroków. Polegała ona
na stopniowych, ale konsekwentnych zmianach
traktatowych. Pierwszym ważnym krokiem była,
podjęta w połowie lat siedemdziesiątych, decyzja
przywódców państw członkowskich o wprowadze-
niu nowych zasad wyboru członków Parlamentu
Europejskiego, zgodnie z którymi członkowie
Parlamentu mieli być wybierani w powszechnych
wyborach bezpośrednich, a nie – jak wcześniej –
desygnowani przez parlamenty narodowe państw
członkowskich. Obywatele państw
członkowskich po raz pierwszy
wybrali swoich przedstawicieli do
Parlamentu Europejskiego w 1979
roku. Kolejnym krokiem było roz-
szerzenie – na mocy Jednolitego
Aktu Europejskiego oraz Traktatu
z Maastricht – uprawnień prawo-
dawczych i kontrolnych Parlamentu Europejskiego
we wspólnotowym systemie instytucjonalnym.
W ten sposób Parlament Europejski przestał
odgrywać rolę instytucji o charakterze doradczym
i zaczął stopniowo uzyskiwać należną mu pozycję
we wspólnotowym systemie instytucjonalnym.
W szczególności w ramach procedury współdecy-
Proces tworzenia coraz ściślejszego związku
między narodami Europy, zainicjowany ustano-
wieniem Wspólnot Europejskich
w latach pięćdziesiątych, a następ-
nie kontynuowany w ramach Unii
Europejskiej
1
utworzonej w latach
dziewięćdziesiątych dwudziestego
stulecia, zapoczątkował w rozwoju
politycznym społeczeństw europej-
skich nowy etap, jakim jest budowa
demokracji w ramach struktur o cha-
rakterze ponadnarodowym.
Ustanowienie coraz ściślejszej współpracy
między państwami Europy w ramach Wspólnot
Europejskich, a następnie Unii Europejskiej, wiązało
się z koniecznością przekazania przez te państwa
części kompetencji instytucjom ponadnarodowym.
Stopniowe rozszerzanie kompetencji instytucji
wspólnotowych postawiło przywódców państw
członkowskich przed nowym wyzwaniem, jakim
było wzmocnienie demokratycznej legitymizacji
projektu europejskiego. Parlament Europejski skła-
dał się wówczas z przedstawicieli desygnowanych
przez parlamenty narodowe państw członkowskich
i odgrywał jedynie rolę instytucji doradczej. Brak
bezpośredniego zwiazku„obywatel – instytucje
wspólnotowe” spowodował, że wśród obywateli
państw członkowskich wzrastało poczucie odda-
lenia od struktur europejskich oraz niemożności
wpływania na proces decyzyjny Wspólnot, którego
wynik miał przecież bezpośredni wpływ na życie
tych obywateli. W tej sytuacji pojawiła się koniecz-
Obywatele państw
członkowskich
po raz pierwszy
wybrali swoich
przedstawicieli
do Parlamentu
Europejskiego
w 1979 roku
1
Unia Europejska nie zastąpiła Wspólnot Europejskich. Nadal bowiem równolegle z Unią Europejską istnieją i działają Wspólnoty
Europejskie, które stanowią I filar UE – mówiąc najogólniej – integrację gospodarczą.
3
Pojawiła się
konieczność
zainicjowania
działań na rzecz
włączenia oby-
wateli do procesu
przygotowywania
i podejmowania
decyzji przez
instytucje wspól-
notowe
Ustanowienie
Wspólnot
Europejskich
zapoczątkowało
budowę demo-
kracji w ramach
struktur
o charakterze
ponadnarodo-
wym
Parlament Europejski
dowania – ustanowionej przez Traktat z Maastricht
– Parlament Europejski uzyskał porównywalne
z kompetencjami Rady UE kom-
petencje prawodawcze. W pro-
cedurze tej akt wspólnotowy,
zaproponowany przez Komisję
Europejską, musi zostać zatwier-
dzony zarówno przez Radę jak
i Parlament Europejski. Zakres
stosowania procedury współdecydowania roz-
szerzyły następnie Traktat z Amsterdamu i Traktat
z Nicei. Parlament Europejski uzyskał również - na
mocy Traktatu z Maastricht - ograniczone prawo
inicjatywy prawodawczej, w ramach którego może
żądać od Komisji Europejskiej przedłożenia pro-
jektu aktu wspólnotowego.
Parlament – na mocy traktatów
zmieniających traktaty założy-
cielskie – uzyskał także stopniowo
rozbudowywane kompetencje
w zakresie szeroko rozumianej
kontroli demokratycznej nad
działalnością instytucji wspólno-
towych, w szczególności Komisji
Europejskiej. Funkcje kontrolne Parlamentu
Europejskiego realizowane są za pomocą wielu
środków, takich jak: udział w powoływaniu Komisji
Europejskiej i udzielanie jej wotum nieufności oraz
kierowanie zapytań parlamentarnych do Komisji
Europejskiej, a także powoływanie tymczasowych
komisji śledczych.
Wzmocnienie roli Parlamentu Europejskiego przy-
czyniło się również do intensyfikacji działalności
europejskich partii politycznych, które zrzeszają
partie polityczne działające w państwach członkow-
skich. Chodzi tutaj w szczególności o Europejską
Partię Ludową i Partię Socjalistów Europejskich.
Partie te zwykle mają największe grupy polityczne
w Parlamencie Europejskim. Szefowie
państw i rządów państw członkow-
skich, dostrzegając nową dynamikę
rozwoju partii politycznych na forum
europejskim, zapisali w Traktacie
z Amsterdamu, że partie polityczne
mają przyczyniać się do kształto-
wania świadomości europejskiej
i wyrażania woli politycznej obywa-
teli Unii. Rozszerzenie kompetencji Parlamentu
Europejskiego oraz ustanowienie zasady wyboru
członków Parlamentu w bezpośrednich wybo-
rach powszechnych miało zasadniczy wpływ na
postrzeganie Parlamentu przez opinię publiczną
w państwach członkowskich, która darzy go obec-
nie zaufaniem większym od tego, którym darzy inne
instytucje unijne.
Parlament uzyskał
stopniowo
rozbudowywane
kompetencje
w zakresie szeroko
rozumianej
kontroli demokra-
tycznej nad dzia-
łalnością instytucji
wspólnotowych
4
Wzmocnienie
roli Parlamentu
Europejskiego
przyczyniło się
do intensyfikacji
działalności
europejskich
partii politycz-
nych
Parlament
Europejski uzyskał
porównywalne
z kompetencjami
Rady UE
kompetencje
prawodawcze
[ Pobierz całość w formacie PDF ]