erc'10 rozdział 7, Ratownictwo, wytyczne resuscytacji
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Resuscytacja noworodków bezpośrednio
po urodzeniu
7
Sam Richmond
a,1
, Jonathan Wyllie
b,*,1
a
Neonathology Sunderland Royal Hospital Sunderland, UK
b
Neonathology and Paediatrics e James Cook University Hospital Middlesbrough, UK
Wstęp
przyjęciu na oddział. W przypadku porodu takich no-
worodków temperatura na sali porodowej powinna wy-
nosić przynajmniej 26°C.
Rekomendowany stosunek uciśnięć klatki piersiowej do
wentylacji w trakcie resuscytacji krążeniowo-oddecho-
wej noworodków pozostaje 3 : 1.
Nie zaleca się odsysania smółki z nosa i ust po urodze-
niu główki dziecka (gdy główka jest jeszcze w kroczu).
Jeśli urodzone dziecko jest wiotkie, nie oddycha i obec-
na jest smółka, zasadne jest wykonanie szybkiej inspek-
cji jamy ustno-gardłowej i usunięcie potencjalnej przy-
czyny niedrożności. Jeżeli na miejscu znajduje się oso-
ba posiadająca specjalistyczne umiejętności, przydatna
może być intubacja i odessanie tchawicy. Jednakże gdy
próba intubacji przedłuża się lub jest nieskuteczna, na-
leży rozpocząć wentylację maską twarzową, zwłaszcza
jeśli utrzymuje się bradykardia.
Gdy podawana jest adrenalina, rekomenduje się dro-
gę dożylną i stosuje dawkę 10–30 μg/kg. Jeżeli wyko-
rzystywany jest dostęp dotchawiczy, aby osiągnąć efekt
porównywalny do dawki 10 μg/kg dożylnie, prawdo-
podobnie potrzebna będzie dawka co najmniej 50–
–100 μg/kg.
Wykrycie obecności dwutlenku węgla w wydychanym
powietrzu w połączeniu z oceną kliniczną jest zaleca-
ne jako najbardziej wiarygodna metoda potwierdzająca
położenie rurki intubacyjnej u noworodków z zachowa-
nym spontanicznym krążeniem.
U noworodków urodzonych o czasie lub prawie o cza-
sie, rozwijających umiarkowaną lub ciężką encefalopatię
hipoksyczno-ischemiczną, należy, o ile to możliwe, za-
stosować terapeutyczną hipotermię. Takie postępowa-
nie nie modyfi kuje natychmiast wdrożonej resuscytacji,
ale jest ważne w opiece poresuscytacyjnej.
Poniższe wytyczne nie określają jedynego możliwego
sposobu prowadzenia resuscytacji noworodków po urodze-
niu, ale jedynie reprezentują szeroko akceptowany pogląd,
jak taką resuscytację można prowadzić w sposób zarówno
bezpieczny jak i skuteczny (ryc. 7.1).
Poniższe wytyczne resuscytacji po urodzeniu są rezultatem
procesu, który zakończył się w 2010 roku na International
Consensus Conference on Emergency Cardiovascular Care
(ECC) and Cardiopulmonary Resuscitation (CPR) Science
with Treatment Recommendations
1,2
. Stanowią one rozwi-
nięcie wytycznych dotychczas opublikowanych przez ERC
3
oraz uwzględniają zalecenia wprowadzone przez inne naro-
dowe i międzynarodowe organizacje.
Podsumowanie zmian w porównaniu
do Wytycznych 2005
Poniżej przedstawiono główne zmiany w wytycznych resu-
scytacji noworodków po urodzeniu wprowadzone w 2010
roku:
U wydolnych noworodków zaleca się opóźnienie kle-
mowania pępowiny o co najmniej jedną minutę od uro-
dzenia dziecka. Dotychczas nie zgromadzono wystar-
czającej ilości danych pozwalających na wskazanie wła-
ściwego czasu zaklemowania pępowiny u noworodków
urodzonych w ciężkiej zamartwicy.
U noworodków urodzonych o czasie podczas resuscy-
tacji bezpośrednio po urodzeniu należy używać powie-
trza. Jeżeli pomimo efektywnej wentylacji, oksygena-
cja (optymalnie oceniana za pomocą pulsoksymetru)
nie jest akceptowalna, należy rozważyć użycie wyższego
stężenia tlenu.
Wcześniaki poniżej 32. tygodnia ciąży, oddychając po-
wietrzem, mogą nie osiągnąć takiego samego wysycenia
krwi tętniczej tlenem, jak dzieci urodzone o czasie. Dla-
tego należy rozważnie podawać mieszaninę tlenu z po-
wietrzem, kierując się wskazaniami pulsoksymetru. Je-
żeli nie ma możliwości zastosowania mieszaniny tlenu
z powietrzem, należy zastosować to, co jest dostępne.
Wcześniaki poniżej 28. tygodnia ciąży natychmiast po
urodzeniu i bez osuszania należy całkowicie owinąć fo-
lią spożywczą lub workiem plastykowym do poziomu
szyi. Dopiero po wykonaniu tego powinny się odbywać
dalsze zabiegi pielęgnacyjne i stabilizacja pod promien-
nikiem ciepła. Powinny one pozostawać owinięte fo-
lią, dopóki ich temperatura nie zostanie sprawdzona po
Przygotowanie
Relatywnie mała grupa noworodków wymaga jakichkolwiek
zabiegów resuscytacyjnych w momencie narodzin. Wśród
tych, które rzeczywiście ich potrzebują, znakomita większość
będzie wymagać tylko pomocy w upowietrznieniu płuc. Tyl-
ko niewielka grupa, oprócz upowietrznienia płuc, będzie wy-
magać dodatkowo krótkiego okresu uciskania klatki piersio-
* Correspondingauthor.
E-mail: jonathan.wyllie@stees.nhs.uk.
1
Both authors contributed equally to this manuscript and share fi rst au-
thorship.
www.erc.edu
Wytyczne resuscytacji 2010
www.prc.krakow.pl
Resuscytacja noworodków bezpośrednio po urodzeniu
211
Zabiegi resuscytacyjne u noworodka
7
Ryc. 7.1.
Algorytm NLS
wej. Spośród 100 000 dzieci urodzonych w Szwecji w ciągu
jednego roku tylko 10 na 1000 (1%) o masie ciała równej lub
wyższej niż 2,5 kg wymagało resuscytacji w trakcie porodu
4
.
Wśród tych dzieci 8 na 1000 odpowiedziało pozytywnie na
wentylację przy użyciu maski, a tylko 2 na 1000 wymagało
intubacji. W tym samym badaniu starano się określić czę-
stość występowania niespodziewanej resuscytacji po urodze-
niu i stwierdzono, że w przypadku dzieci z grupy niskiego
ryzyka, tj. urodzonych po 32. tygodniu ciąży, po przebiegają-
cym prawidłowo porodzie tylko 2 na 1000 (0,2%) wymaga-
ło resuscytacji bezpośrednio po urodzeniu. Wśród nich 90%
odpowiedziało pozytywnie na wentylację przy użyciu maski,
a tyko pozostałe 10% wymagało intubacji w związku z bra-
kiem odpowiedzi na tę procedurę.
Resuscytacja lub specjalistyczna pomoc może być bar-
dziej potrzebna noworodkom, u których stwierdzono znaczą-
ce zaburzenia dobrostanu płodu w trakcie porodu, a także tym
urodzonym przed 35. tygodniem ciąży, po porodzie pośladko-
wym lub mnogim. Mimo że często w trakcie porodu istnieje
możliwość przewidzenia potrzeby resuscytacji lub stabilizacji
stanu dziecka, nie zawsze jest to wykonywane. Dlatego per-
sonel przeszkolony w resuscytacji noworodka powinien być
łatwo osiągalny przy każdym porodzie i, jeśli pojawi się po-
trzeba interwencji, opieka nad dzieckiem należy do jego obo-
www.erc.edu
Wytyczne resuscytacji 2010
www.prc.krakow.pl
212
S. Richmond, J. Wyllie
wiązków. W optymalnych warunkach osoba doświadczona
w intubacji noworodka powinna towarzyszyć przy porodzie
z wysokim prawdopodobieństwem resuscytacji noworodka.
Powinny być opracowane lokalne wytyczne, oparte na aktual-
nej praktyce i audycie klinicznym, precyzujące, kto powinien
sprawować tego rodzaju opiekę okołoporodową.
Kluczowe jest, aby w instytucjach, gdzie odbywają się po-
rody, powstały programy edukacyjne dotyczące standardów
i umiejętności wymaganych do resuscytacji noworodków.
temperaturą otoczenia powoduje spadek ciśnienia parcjal-
nego tlenu w krwi tętniczej
6
i nasila kwasicę metaboliczną
7
.
Należy zapobiegać utracie ciepła:
Chronić noworodka przed przeciągiem.
Utrzymywać ciepło w sali porodowej. Dla noworodków
urodzonych przed 28. tygodniem ciąży temperatura po-
mieszczenia powinna wynosić 26°C
8,9
.
Osuszyć nowo narodzone dziecko tuż po porodzie. Na-
leży okryć głowę i ciało dziecka, z wyjątkiem twarzy, cie-
płym ręcznikiem w celu zapobieżenia dalszej utracie cie-
pła. Alternatywnie można położyć nagie dziecko bezpo-
średnio na skórze matki i przykryć oboje ręcznikiem.
Jeżeli dziecko wymaga resuscytacji, należy je położyć
na ciepłej powierzchni pod wcześniej włączonym pro-
miennikiem ciepła.
W przypadku skrajnego wcześniactwa (szczególnie
przed 28. tygodniem ciąży) osuszenie i zawinięcie mogą
być niewystarczające. Bardziej efektywną metodą utrzy-
mania właściwej temperatury u takich noworodków jest
owinięcie głowy i ciała dziecka (z wyjątkiem twarzy)
plastikową folią, bez wcześniejszego osuszania, a na-
stępnie umieszczenie tak okrytego noworodka pod pro-
miennikiem ciepła.
Porody planowane w domu
Zalecenia co do osób, które powinny asystować przy poro-
dzie zaplanowanym w domu, różnią się między krajami, ale
podjęta przez lekarza i położną decyzja o przeprowadzeniu
porodu w domu nie powinna wpływać na standardy wstęp-
nej resuscytacji po porodzie. Na pewno resuscytacja nowo-
rodka w domu wiąże się z ograniczeniami, które wynika-
ją z braku dostępności zaawansowanej pomocy medycznej
i musi to być jasno wytłumaczone matce jeszcze w okresie
przygotowań do porodu w domu. Najlepiej byłoby, aby dwie
przeszkolone osoby uczestniczyły w każdym porodzie do-
mowym, z których co najmniej jedna posiada umiejętności
i doświadczenie w prowadzeniu wentylacji workiem samo-
rozprężalnym z maską oraz uciskaniu klatki piersiowej no-
worodków.
Ocena wstępna
Sprzęt i środowisko
Skala Apgar była przedstawiona jako „prosta, powszechnie
stosowana, jasna klasyfi kacja lub narzędzie oceny noworod-
ków” stosowana w celu „stworzenia podstawy dla dyskusji
i porównania rezultatów praktyk położniczych, sposobów
uśmierzania bólu porodowego u matki oraz
wyniku
resu-
scytacji”
10
. Nie została ona opracowana w celu identyfi ka-
cji noworodków wymagających resuscytacji
11
. Jednak pew-
ne jej elementy składowe, a dokładniej częstość oddechów,
częstość pracy serca oraz napięcie mięśniowe, jeśli ocenio-
ne szybko, mogą pomóc w identyfi kacji noworodków po-
trzebujących resuscytacji (już Virginia Apgar stwierdziła, że
częstość pracy serca jest najważniejszym wskaźnikiem wczes-
nych wyników leczenia)
10
. Co więcej, powtarzana ocena,
zwłaszcza czynności serca i w mniejszym stopniu oddechu,
może wskazywać, czy dziecko reaguje na leczenie lub czy
dalsze działania są konieczne.
7
W odróżnieniu od resuscytacji krążeniowo-oddechowej
u osób dorosłych, resuscytacja noworodków po porodzie jest
często zdarzeniem przewidywalnym. Dlatego możliwe jest
przygotowanie odpowiednich warunków i sprzętu przed
urodzeniem się dziecka. Resuscytację najlepiej prowadzić
w ciepłym, dobrze oświetlonym, nienarażonym na przecią-
gi miejscu, z płaską powierzchnią przeznaczoną do reanima-
cji umieszczoną pod promiennikiem ciepła oraz z natych-
miastowo dostępnym sprzętem niezbędnym do resuscytacji.
Należy często sprawdzać kompletność i sprawność sprzętu
resuscytacyjnego.
Jeżeli do porodu dojdzie w miejscu do tego nieprzezna-
czonym, minimalny zestaw sprzętu obejmuje przyrząd do
bezpiecznego upowietrznienia płuc we właściwym dla no-
worodka rozmiarze, ciepłe i suche ręczniki i koce, sterylne
narzędzie do przecięcia pępowiny oraz rękawiczki dla całego
zespołu. Pomocne może być także posiadanie urządzenia do
odsysania wraz z cewnikiem we właściwym rozmiarze oraz
szpatułki (lub laryngoskopu), co umożliwi ocenę jamy ustnej
i gardła. Niespodziewane porody poza szpitalem często wy-
magają pomocy pogotowia, które powinno być przygotowa-
ne na taką ewentualność.
Oddychanie
Należy sprawdzić, czy dziecko oddycha. Jeżeli tak, nale-
ży ocenić częstość i głębokość oraz symetrię oddechów wraz
z ewentualną obecnością nieprawidłowych objawów, takich
jak
gasping
(wolne, nieregularne oddechy) lub postękiwanie.
Częstość pracy serca
Najlepszym sposobem oceny częstości pracy serca jest
osłuchiwanie okolicy koniuszka za pomocą stetoskopu. Ba-
danie tętna u podstawy pępowiny jest często skuteczne, ale
może być mylące. Tętnienie pępowiny jest wiarygodnym ob-
jawem tylko wówczas, gdy jego częstość jest wyższa niż 100
uderzeń na minutę
12
. U dzieci wymagających resuscytacji
i/lub ciągłego wspomagania wentylacji dokładna ocena czę-
stości pracy serca może być uzyskana za pomocą pulsoksy-
metru
13
.
Kontrola temperatury
Nagie, mokre noworodki nie mają możliwości utrzymania
prawidłowej temperatury ciała w pomieszczeniu, w którym
temperatura jest komfortowa dla osób dorosłych. Noworod-
ki urodzone w zamartwicy są szczególnie narażone na utra-
tę ciepła
5
. Narażenie noworodka na stres związany z niską
www.erc.edu
Wytyczne resuscytacji 2010
www.prc.krakow.pl
Resuscytacja noworodków bezpośrednio po urodzeniu
213
Kolor skóry
Kolor skóry jest niewiarygodnym sposobem oceny
oksygenacji
14
. Powinna ona być oceniana, jeśli jest to moż-
liwe, za pomocą pulsoksymetrii. Zdrowy noworodek rodzi
się siny, ale w ciągu 30 sekund od rozpoczęcia efektywnego
oddychania, kolor skóry zmienia się na różowy. Sinica ob-
wodowa jest częsta i sama w sobie nie jest objawem niedo-
tlenienia. Utrzymująca się bladość skóry pomimo wentylacji
może wskazywać na znaczną kwasicę lub rzadziej hipowo-
lemię. Pomimo że kolor skóry jest słabym wyznacznikiem
natlenienia, nie może zostać zignorowany: jeśli u dziecka
utrzymuje się sinica, należy ocenić saturację za pomocą pul-
soksymetrii.
nowa, niedobór surfaktantu, wrodzone zapalenie płuc, odma
opłucnowa oraz wrodzona sinicza wada serca.
Resuscytacja noworodka po urodzeniu
Resuscytację noworodka należy rozpocząć, jeśli w czasie oce-
ny stwierdzono brak regularnego i prawidłowego oddechu
lub częstość pracy serca wynosi mniej niż 100/min. Udroż-
nienie dróg oddechowych i upowietrznienie płuc zazwyczaj
okazują się wystarczające. Co więcej, bardziej złożone inter-
wencje będą daremne, dopóki te dwa pierwsze kroki nie zo-
staną skutecznie wykonane.
Drogi oddechowe
Dziecko powinno być położone na plecach z głową
w pozycji neutralnej (ryc. 7.2). Koc lub ręcznik o grubości
2 cm położony pod ramionami dziecka może być pomocny
w utrzymaniu głowy we właściwej pozycji. U wiotkich dzie-
ci zastosowanie rękoczynu wysunięcia żuchwy lub założenie
rurki ustno-gardłowej o właściwym rozmiarze może pomóc
w udrożnieniu dróg oddechowych.
Odsysanie należy zastosować tylko wówczas, gdy drogi
oddechowe są niedrożne. Niedrożność może być spowodowa-
na głównie przez smółkę, ale również przez skrzepy krwi, gę-
sty, lepki śluz lub maź płodową wtedy, gdy smółka nie jest
obecna. Zbyt intensywne odsysanie gardła może jednak spo-
wodować opóźnienie w rozpoczęciu samodzielnego oddycha-
nia, być przyczyną skurczu krtani i wywołać odruchową bra-
dykardię poprzez stymulację nerwu błędnego
15
. Obecność gę-
stej smółki u urodzonego w zamartwicy dziecka jest jedynym
wskazaniem do
rozważenia
natychmiastowego odsysania
jamy ustno-gardłowej. Jeśli wykonuje się odsysanie, najlepiej
robić to pod kontrolą wzroku. Należy podłączyć cewnik do
odsysania o rozmiarze 12–14 FG lub cewnik typu Yankauer
do próżni, nie przekraczając ciśnienia ssania 100 mm Hg.
Napięcie mięśniowe
Bardzo wiotkie dziecko może być nieprzytomne i praw-
dopodobnie będzie wymagało wspomagania wentylacji.
Stymulacja przez dotyk
Osuszanie dziecka zwykle zapewnia wystarczającą sty-
mulację do zainicjowania efektywnego oddychania. Należy
unikać gwałtowniejszych metod stymulacji. Jeżeli noworo-
dek nie podejmie spontanicznego i wydolnego oddechu po
krótkim okresie stymulacji, konieczne będzie zastosowanie
bardziej zaawansowanych czynności.
Klasyfikacja oparta na ocenie wstępnej
Na podstawie oceny wstępnej dziecko może być zakwa-
lifi kowane do jednej z trzech grup:
1. Wydolny oddech lub płacz
Prawidłowe napięcie mięśniowe
Czynność serca powyżej 100/min.
Dziecko to nie wymaga innych interwencji niż osusze-
nie, owinięcie w ciepły ręcznik i, jeśli to możliwe, przekaza-
nie matce. Położone na skórę matki i przykryte będzie utrzy-
mywać ciepło dzięki bezpośredniemu kontaktowi. Może ono
być przystawione do piersi.
2. Oddech niewydolny lub jego brak
Prawidłowe lub obniżone napięcie mięśniowe
Czynność serca poniżej 100/min.
Należy osuszyć i okryć dziecko. Stan tego noworod-
ka może poprawić się po upowietrznieniu płuc, ale jeśli nie
skutkuje to odpowiednim wzrostem częstości pracy serca,
może wymagać uciśnięć klatki piersiowej.
3. Oddech niewydolny lub jego brak
Wiotkie
Z wolną lub niebadalną czynnością serca
Często występująca bladość sugerująca upośledzoną
perfuzję
Należy osuszyć i okryć dziecko. Taki noworodek będzie
następnie wymagał natychmiastowego zabezpieczenia dróg
oddechowych, upowietrznienia płuc oraz wentylacji. Po sku-
tecznym wykonaniu tych procedur dziecko może także wy-
magać uciśnięć klatki piersiowej, możliwe jest podanie leków.
Oddychanie
Po wstępnym zaopatrzeniu bezpośrednio po porodzie,
jeśli próby samodzielnego oddychania są niewystarczają-
ce lub nie występują, priorytetem jest upowietrznienie płuc
(ryc. 7.3). U donoszonych noworodków należy rozpocząć
wentylację powietrzem. Pierwszym wskaźnikiem właściwej
wentylacji jest natychmiastowy wzrost częstości pracy serca.
Jeśli czynność serca nie ulegnie poprawie, należy ocenić ru-
chy klatki piersiowej.
7
Pozostaje nieliczna grupa dzieci, u których pomimo pra-
widłowego oddychania i właściwej czynności serca utrzymu-
je się hipoksemia. Do tej grupy zalicza się noworodki z na-
stępującymi możliwymi zaburzeniami: przepuklina przepo-
Ryc. 7.2.
Noworodek – ułożenie głowy w pozycji neutralnej
www.erc.edu
Wytyczne resuscytacji 2010
www.prc.krakow.pl
214
S. Richmond, J. Wyllie
Ryc. 7.3.
Wentylacja noworodka za pomocą maski
Ryc. 7.4.
Wentylacja i uciśnięcia klatki piersiowej noworodka
7
Podczas wykonywania każdego z pięciu wstępnych wde-
chów należy utrzymywać dodatnie ciśnienie przez 2–3 se-
kundy. Pomoże to w rozprężeniu płuc. Większość dzieci wy-
magających resuscytacji bezpośrednio po urodzeniu reaguje
szybkim wzrostem czynności serca w ciągu 30-sekundowego
upowietrznienia płuc. Jeśli czynność serca wzrasta, ale dziec-
ko nadal nie oddycha wydolnie, należy kontynuować wenty-
lację z częstością około 30 oddechów na minutę do czasu po-
jawienia się prawidłowego, spontanicznego oddechu. Na je-
den wdech należy przeznaczyć około jednej sekundy.
Dowodem na właściwą wentylację jest zwykle szybki
wzrost częstości pracy serca lub utrzymywanie się jej na po-
ziomie powyżej 100/min. Jeśli dziecko nie zareaguje w ten
sposób, najczęstszą przyczyną jest niewłaściwe udrożnie-
nie dróg oddechowych lub nieprawidłowa wentylacja. Na-
leży poszukiwać biernych ruchów klatki piersiowej podczas
prób wentylacji; ich obecność świadczy o właściwym upo-
wietrznieniu płuc. Ich brak związany jest z niedostateczną
kontrolą drożności dróg oddechowych i niewystarczającym
upowietrznieniem płuc. Bez prawidłowego upowietrznienia
płuc uciskanie klatki piersiowej będzie nieskuteczne, dlatego
niezbędne jest upowietrznienie płuc przed przystąpieniem
do wspomagania układu krążenia.
Osoby przeszkolone mogą zapewnić drożność dróg od-
dechowych poprzez intubację dotchawiczą, ale wymaga to
praktyki i doświadczenia. Jeśli nie posiada się tej umiejęt-
ności, a częstość pracy serca dziecka ulega obniżeniu, należy
ponownie ocenić drożność dróg oddechowych i prowadzić
wentylację, jednocześnie wzywając osobę posiadającą umie-
jętność intubacji.
Należy kontynuować wspomaganie wentylacji, dopóki
dziecko nie rozpocznie regularnie i prawidłowo oddychać.
Najskuteczniejsza technika uciskania klatki piersiowej
polega na umieszczeniu nad dolną jedną trzecią mostka, tuż
poniżej linii międzysutkowej, obok siebie dwóch kciuków.
Pozostałymi palcami obu dłoni należy objąć klatkę piersio-
wą i podtrzymywać plecy dziecka (ryc. 7.4)
16-19
. Alternatyw-
nie miejsce uciskania klatki piersiowej może być wyznaczone
poprzez identyfi kację wyrostka mieczykowatego i ułożenie
kciuków na mostku w odległości równej szerokości jednego
palca powyżej tego punktu. Mostek powinien być uciskany
na głębokość odpowiadającą około jednej trzeciej wymiaru
przednio-tylnego klatki piersiowej, pozwalając na jej relaksa-
cję do wyjściowego kształtu pomiędzy uciśnięciami
20
.
Należy wykonywać te czynności w stosunku trzech uci-
śnięć do jednej wentylacji, dążąc do uzyskania łącznie oko-
ło 120 czynności na minutę (tj. około 90 uciśnięć i 30 od-
dechów). Teoretycznie istnieją korzyści z nieznacznego wy-
dłużenia fazy relaksacji w stosunku do fazy uciśnięcia
21
,
aczkolwiek jakość uciśnięć i oddechów jest prawdopodobnie
bardziej istotna niż ich częstość.
Ocena częstości pracy serca powinna zostać wykonana
po około 30 sekundach, a następnie powtarzana co 30 se-
kund. Gdy częstość pracy serca wzrośnie powyżej 60 ude-
rzeń/min, należy przerwać uciskanie klatki piersiowej.
Leki
Rzadko istnieją wskazania do podania leków podczas
resuscytacji noworodka. Bradykardia występująca po poro-
dzie jest zwykle spowodowana niewystarczającym rozpręże-
niem płuc lub ciężką hipoksją, a najważniejszym sposobem
jej leczenia jest zapewnienie właściwej wentylacji. Jeśli jed-
nak częstość pracy serca utrzymuje się poniżej 60 uderzeń/
min pomimo właściwej wentylacji i uciskania klatki piersio-
wej, zasadne jest rozważenie podania leków. Najlepszą dro-
gą podawania leków jest cewnik wprowadzony do żyły pę-
powinowej (ryc. 7.5).
Wspomaganie układu krążenia
Wspomaganie układu krążenia poprzez uciskanie klat-
ki piersiowej jest skuteczne tylko wtedy, gdy wcześniej uda-
ło się rozprężyć płuca dziecka. Jeżeli pomimo prawidłowej
wentylacji częstość pracy serca pozostaje mniejsza niż 60
uderzeń/min należy rozpocząć uciśnięcia klatki piersiowej.
Adrenalina
Pomimo braku danych pochodzących z obserwacji kli-
nicznych wydaje się uzasadnione stosowanie adrenaliny
www.erc.edu
Wytyczne resuscytacji 2010
www.prc.krakow.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]